Op een warme zomerdag reed ik naar het NS-station in Castricum. Onderweg bliepte mijn telefoon. Een sms: de exacte tijd van aankomst werd doorgegeven.
Gelukkig was ik mooi op tijd en kon ik rustig op de komst van mijn nieuwe opdrachtgever wachten.
Na korte tijd kwamen ze aanlopen, Joost en zijn vrouw. Rode broek, blauw shirt, blauwe bril, een allervriendelijkste begroeting. Nee, ze hadden geen auto. Wonend in een grote stad was dat een bewuste keuze. Met het openbaar vervoer kon je uiteindelijk overal komen.
Pratend over koetjes en kalfjes reden we naar Limmen, waar we in de tuin gingen zitten om te praten over dit grote project van Joost: een portret van hemzelf. Best bijzonder.
Meestal laten mensen een portret schilderen van hun kinderen of kleinkinderen of van hun ouders of partner. Als je al een portret van iemand zelf moet schilderen, dan is dat vaak een zakelijk portret. Maar dat was dit niet. Nee, hij wilde heel graag een mooi portret van zichzelf laten schilderen.
Zijn vrouw vond het ook bijzonder. Hij was er helemaal vol van. Allerlei ideeën had hij al, vertelde hij en hij was heel erg benieuwd wat mijn beeld van het portret was, hoe ik het zag en waar ik mee zou komen. Zijn enthousiasme werkte aanstekelijk, hij nam mij helemaal mee in zijn bruisende ideeën. Samen kwamen we tot een beeld van het te maken portret.
Echte haast met het portret had hij niet vertelde hij, maar het moest ook weer niet al te lang duren. Want hij wist niet hoe het zou lopen. Op dit moment voelde hij zich goed, maar of dat zo bleef dat wist hij niet.
Hij vertelde dat hij ongeneeslijk ziek was en dat het portret bedoeld was als levendige herinnering aan hem. Voor zijn vrouw en voor zijn kinderen.
Oei. Opeens vielen alle puzzelstukjes op zijn plek. Dit moest een grandioos portret worden. Een portret waar alles in samen zou komen, een portret dat alle foto’s voorbij zou gaan.
De fotosessie die op onze ontzettend gezellige ontmoeting volgde, verliep voorspoedig. Al vrij snel hadden we een voor Joost typerende houding gevonden. Ongedwongen, geamuseerd, bruisend, vriendelijk. Ook zijn haar zat goed. Joost was in zijn nopjes. En ik ook.
Ook het schilderproces verliep volgens plan. Het was heerlijk om zo geïnspireerd aan het werk te zijn. Ik genoot ervan. Steeds voelde ik het enthousiasme van Joost en dat zorgde ervoor dat ik heerlijk los en sprankelend alles op het doek wist te noteren. Zijn eigen boekenkast plaatste ik op de achtergrond in het portret, als extra dimensie. Joost was een belezen mens.
Het portret werd heerlijk. Ik was er helemaal blij mee. Hoe zou Joost het vinden? Ik hoopte, nu nog veel meer dan anders, dat hij het helemaal top zou vinden. Dat hij zich erin zou herkennen, dat zijn persoonlijkheid er goed in uitkwam en dat het hem trots zou maken.
Gelukkig ging het goed met hem. Een paar maanden later was het zover. Samen met zijn vrouw en dochter kwam hij naar Limmen, voor de bezichtiging. Dit keer met een gehuurde auto. Want als het even kon, dan ging het portret gelijk mee naar huis.
In afwachting van hun komst sloeg mijn stemming opeens om. Zo opgetogen en blij als ik was en zo benieuwd naar hun reactie, kreeg ik het opeens te kwaad. Een gevoel dat ik tijdens het hele schilderproces nog niet had gehad kwam opeens opzetten. Opeens besefte ik dat dit waarschijnlijk de laatste keer zou zijn dat ik Joost zou zien. Dat het portret van Joost niet zomaar een heerlijk sprankelend en bruisend portret is, maar een herinnering.
Joost was in zijn nopjes. Hij herkende zich helemaal in het portret. Hij was blij met alles, de kleuren, de houding, de boekenkast, zijn uitdrukking en ook met zijn haar. Na weer een heel gezellige middag vertrokken ze naar huis. Met het portret.
Zoals ik altijd doe, bracht ik ook dit keer het portret naar de auto.
Dag Joost.
