Het is alweer een tijdje geleden. Het was prachtig weer, de grote dorsdeuren van de boerderij waar ik mijn atelier had stonden wagenwijd open. Alles was opgeruimd, de koffie was gezet en ik zat, op een stoeltje met uitzicht op de Limmer polder, te wachten op de komst van mijn afspraak; een nieuwe klant voor een portretopdracht.
Altijd weer een bijzonder moment. Je hebt tot dat moment namelijk meestal geen idee wat voor mensen het zullen zijn die zo direct bij jou op de stoep staan. En die je zult gaan schilderen dus.
Ik heb in de loop der jaren al heel veel portretten in opdracht geschilderd en een ding weet ik inmiddels wel: er is er niet een hetzelfde.
Zo heb je enorm zelfverzekerde mensen, die met ferme tred binnen stappen, maar er zijn er ook die heel schuchter je atelier betreden. Er zijn kinderen die onmiddellijk helemaal thuis zijn en rondjes door het huis gaan rennen en kinderen die het eerste kwartier bij mama op schoot blijven zitten. Soms hele families waar je onmiddellijk een klik mee hebt en soms families die zich na een half uur koffiedrinken en praten helemaal vertrouwd voelen. Je hebt mensen die zich tot in de puntjes hebben voorbereid en mensen die alles helemaal aan jouw ideeën overlaten. Iedereen is weer anders en dat maakt het schilderen in opdracht juist zo ontzettend leuk.
Wat in elk geval wel altijd hetzelfde is, is dat ik in heel korte tijd zo goed mogelijk “de echte persoon” moet zien te ontdekken. Want lang niet altijd is dat wat het lijkt ook wat het is. Daar zou ik ook nog hele verhalen over kunnen vertellen.
Het duurde niet lang of ik hoorde een auto het grindpad van de boerderij op komen rijden. Zelfs aan de manier waarop iemand vanaf de weg zo’n grindpad op komt draaien, kun je al iets afleiden. In dit geval kwam een klein autootje met een behoorlijke vaart de bocht omzeilen en met een vloeiende beweging tot stilstand. De portieren gaan open. Aan de bestuurderskant komt een prachtige jonge vrouw uit de auto. Met een vriendelijke open lach stapt ze op haar hoge hakken het grind op.
Aan de andere kant zie ik eerst een wandelstok naar buiten komen, waarna er een soort “dandy” uit de auto komt: een man met hoed, in een lichtgekleurd linnen pak, inclusief stropdas en pochet. Whow!
Een heel hartelijke begroeting volgt. Heerlijk, dit wordt leuk, dat voelde ik direct.
Uiteindelijk bleek de man een nogal bekende filmregisseur te zijn. Ik had nog nooit van hem gehoord, maar dat schijnt meer over mij te zeggen dan over hem. En zijn vriendin bleek niet alleen heel mooi, maar ook nog eens superlief en een geweldige fotografe te zijn. Twee mensen met een enorm creatieve geest. Hoe fijn is dat om mee samen te mogen werken. Want dát is portretschilderen in opdracht: een samenwerking tussen portretschilder en opdrachtgever. Hoe beter die samenwerking is, hoe beter ook het eindresultaat, het portret is.
Wat deze opdracht nu nog bijzonderder maakte, was dat de man met een voorbeeld van een portret aankwam dat ter inspiratie moest dienen. Laat dit voorbeeld nu net een portret zijn dat geschilderd is door John Singer Sargent. En laat John Singer Sargent nou net een van de portretschilders zijn voor wiens werk ik een mateloze bewondering heb! Wat een bijzondere toevalligheid.
Al met al, de fijne inspirerende gesprekken, de gedeelde smaak voor wat betreft schilderkunst, de optimale samenwerking en het oprechte vertrouwen in een mooi eindresultaat hebben geleid tot een portret waar ik nog steeds erg blij mee ben.